شمال نیوز / محسن گرجی : حدود 4 دهه است که موضوع آثار مخرّب استفاده از سوخت فسیلی که موجب ایجاد اثر گل‌خانه‌ای در جو زمین شده و به رشد بی‌سابقه دمای این کره خاکی منجر گردید، در کتب دانشگاهی و رسانه‌های تخصصی جهان به‌طور جدی طرح شد و اصطلاحاتی ازقبیل «گرمایش جهانی»-global warming- و «تغییرات اقلیمی»-climate change-    به میانه افکار عمومی کشیده شد.

بررسی رویدادهای اقلیمی کشور ایران نیز تأیید می‌کند رد پای تغییرات اقلیمی که از سال‌ها قبل به همه مناطق کشور کشیده شده و خشک شدن جازموریان، گاوخونی، هامون، دریاچه ارومیه، کم‌آب شدن زاینده‌رود، بیابان‌زایی و خالی از سکنه شدن روستاهای بسیاری در استان‌های مرکزی کشور افزون بر الگوهای نادرست مصرف، از تبعات گرمایش زمین است، طی همین چند سال اخیر به خطه خزر هم رسید و اگر اقدامی صورت نگیرد، بخش‌های قابل توجهی از سه استان مازندران، گلستان و گیلان با بی‌آبی و فرسایش خاک مواجه خواهند شد.

این موضوع به حدی پیچیده است که رهایی از آن و حل مشکل، به سال‌ها زمان نیاز دارد. تغییر الگوی بارش به شکلی که گاه دو ماه بارانی از آسمان نمی‌بارد و گاه طی دو روز  به اندازه شش ماه بارندگی را شاهد هستیم نیز از تبعات تغییر اقلیم است که به آن «برهم خوردن الگوی بارش» می‌گویند.

در همین روزهایی که در آن هستیم یعنی آذر و دی‌ماه، به‌طور متوسط  باید شاهد دو بارش سنگین برف در جلگه مازندران و ارتفاعات سه استان شمالی بودیم در حالی‌که تا این لحظه، دمای هوا بیشتر به فروردین شباهت داشته است و همه این نشانه‌ها زنگ خطری است مبنی بر این‌که مازندران، گیلان و گلستان مانند اروپا آخرین مناطقی هستند که تبعات گرمایش جهانی را به خود می‌بینند، تبعاتی که طی 5 تا ده سال آینده تشدید خواهند شد.       

این روزها به هر جایی که می‌رویم مشاهده می‌کنیم مردم از هم می‌پرسند چرا آسمان مازندران این‌گونه است، روزها گرم و شبها سرد، بدون بارش برف و باران آن هم در دل زمستان !! 

این موضوع، مورد نگرانی دستگاه‌های تخصصی و مسئول در این بخش نیز شده است و «سیدمحمدرضارضوی» مدیرکل هواشناسی مازندران  ضمن نگرانی‌ها از تاخیر در بارش زمستانی در استان مازندران، علت آن را «گرمایش زمین» دانست.

واقعیت این است که تغییرات اقلیمی که از تبعات گرمایش زمین است از چند سال قبل در مازندران به‌شکل خزنده شروع شد اما جدی گرفته نشد و شاهد هستیم طی چند سال اخیر روی تند و خشن خود را به مردم نشان داد.

چند سال است که در شرق استان گلستان شاهد پدیده ریزگرد بودیم که هر سال دامنه آن گسترش یافت و به سمت غرب گلستان و شرق مازندران کشیده شد و در تابستان گذشته، این ریزگردها تا ساری نیز آمد، موضوعی که شاید تا ده سال قبل اگر کسی چنین هشداری می‌داد، همه به وی می‌خندیدند.

مردم و مدیران استان باید بدانند که زمانی برای هدردادن نمانده است و لازم است اقدام کنند و یکی از این اقدامات، مدیریت مصرف منابع آبی است.

بخش اعظم آب مازندران و گیلان به کشت برنج اختصاص دارد و شاهد هدررفت منابع قابل توجهی آب در کشت غرق‌آبی برنج هستیم و لازم است در این زمینه تغییر نگاه صورت گیرد و به سمت کشت‌های جایگزین برویم، از هدررفت آب جلوگیری کنیم و حتی خشکه‌کاری برنج را امتحان کنیم.

در همین راستا است که تاکید می شود ، احداث سد فینسک و انحراف آب «اسبه‌رو» به‌عنوان سرچشمه مهم رودخانه تجن باید متوقف شود.

نکته مهم بعدی این است که منابع آب شرب فعلی کفاف مصرف ساکنان فعلی این سه استان را نمی‌دهد و لازم است جلوی مهاجرت‌های ورودی به استان گرفته شود.

نکته آخر این‌که گرمایش جهانی و خشکسالی بیش از آنچه که تصور کنیم به خطه سبز خزری نزدیک شده است و لازم است گروه مدیریت بحران ویژه با مشارکت مدیران ارشد سه استان تشکیل شود و با مشاوره گرفتن از نخبگان استانی و ملی تدابیر پیشگیرانه‌ای اتخاذ کنند تا این فرایند کُند شود.